آرتروز لگن معمولا گفته میشود که شایعترین بیماری آرتروز روماتوئید است که به واسطه ورم مفاصل و استخوانهای لگن شناخته میشود.
آرتروز لگن یک عارضه مفصلی است که عمدتا بر روی غضروف مفصل لگن شما تاثیر میگذارد. غضروف مفصلی سطح بسیار لغزنده و منعطفی است که بخشهایی از استخوانها را که در مفصل ران مجاور یکدیگر حرکت میکنند را پوشش میدهد.
غضروف مفصلی سالم به استخوانهای لگن خود اجازه میدهد تا به راحتی و بدون درد کنار یکدیگر حرکت کنند و همچنین در جذب فشارهای ناگهانی که از طریق ماهیچههای بدن شما پراکنده میشوند، نقش دارند .
علت آرتروز لگن چیست؟
در آرتروز لگن، لایه بالایی غضروف مفصلی جدا میشود و از بین میرود. در نهایت، بخش بیرونی استخوان شما که زیر غضروف است، به هم سائیده میشوند و موجب درد، تورم، سایش و از دست رفتن حرکت مفصل شود.
به نظر میرسد ضعف عضلانی و بیثباتی مفصل ران در ناحیه مفصلی موجب بدتر شدن غضروف مفصلی میگرددد. عضلات ضعیفتر نیز قابلیت ضربهگیری کمتری نسبت به همتایان قوی خود دارند که باعث افزایش نیروهای فشاری وارده به مفصل لگن شما میشود. آرتروز لگن معمولا در طول زمان به تدریج اتفاق میافتد.
برخی از عوامل خطرساز که ممکن است احتمال ابتلای شما به این عارضه را افزایش دهند عبارتند از:
داشتن اضافه وزن
سن.
آسیب جراحی قبلی
ضعف عضلانی.
استرس بر روی مفاصل ناشی از مشاغل و ورزشهای خاص
بیومکانیک ضعیف.
مفاصل ناهنجار و یا نقص ژنتیکی در غضروف مفصلی.
علائم آرتروز لگن چیست؟
آرتروز لگن منجر به درد لگن، ضعف مفصل، بیثباتی مفصل و محدودیتهای حرکتی میشود که در اساسیترین وظایف روزمره خود مانند راه رفتن، بالا رفتن از پلهها یا رانندگی دخالت میکند.
علائم شما میتواند به طور ناگهانی یا به آرامی افزایش یابد و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
درد مفاصل لگنی یا حساسیت به لمس کردن که میآید و میرود. به طور معمول، دردهای واضحتر در کشاله ران وجود دارد، و گاهی درد در جلوی ران نیز وجود دارد. بسیاری از افراد مبتلا به آرتروز لگن، فکر میکنند که این مشکل زانو است.
سفتی استخوان، بخصوص گرفتگی در صبح زود.
حرکت دادن مفصل لگن دشوار است، به خصوص چرخش درونی، حرکت پاها در سراسر جهات بدن و کشیدن مفصل ران.
ضعف عضلات لگن، مخصوصا در هنگام نشستن و ایستادن، بالا و پایین رفتن از پله.
به علت موقعیت مفصل ران، تشخیص تورم مفصلی یا ناهنجاری مفصلی میتواند دشوار باشد.
آرتروز لگن چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص اولیه آرتروز لگن شما معمولا با در نظر گرفتن تاریخ دقیق شروع علائم و یک معاینه فیزیکی برای بررسی محدوده حرکات مفصل ران و هرگونه درد مرتبط است.
اگر احتمال آرتروز لگن داده شود، تصویر برداری از غضروف با اشعه ایکس، پوشش یا پارگی مفصل لگن شما را ارزیابی میکند و گاهی اوقات یک آزمایش خون برای بررسی عوامل دیگر نیز انجام میشود.
در تعداد کمی از موارد، ممکن است سیتی اسکن یا MRI انجام میشود.
برای دریافت مشاوره برای مشکل لگن خود، لطفا با دکتر یا فیزیوتراپیست مشورت کنید.
چگونه میتوان درد آرتروز لگن خود را درمان کرد؟
هر کسی که از درد اندام تحتانی و آرتروز لگن رنج میبرد میتواند نکات و راهکارهای زیر را امتحان کند:
استراحت
استراحت
اولین راهی که توصیه میشود، استراحت کردن است که باعث اجتناب از فعالیتهایی میشود که موجب درد میگردند. “ممکن است این بدان معنا باشد که دوندهها برای یک هفته دویدن را متوقف کنند و سپس با سرعت کم شروع به از سر گرفتن فعالیت کنند و ببینید که چطور پیش رفته است. استراحت 24 تا 48 ساعت کافی است.
یخ
یخ
سرد کردن و گرم کردن. گرم کردن بافتها باعث کاهش درد آرتریت با افزایش جریان خون به مناطق آسیب دیده میشود که میتواند باعث کاهش التهاب، گرفتگی عضلات و کاهش مواد زائد مانند اسید لاکتیک شود که باعث سفتی و درد میشوند. درمان سرد کردن که در قالب بستههای سرد، کمپرس یخ یا مایعات استفاده میشود، با کاهش جریان خون برای کاهش تورم، کاهش انتقال سیگنالهای درد از طریق اعصاب و مهار مواد شیمیایی التهابی، در کاهش این عوارض کمک میکند. کمپرسهای سرد برای کاهش درد، تورم و التهاب پس از آسیب نیز مفید هستند.
بالا بردنبالا بردن
بالا بردن یک مفصل دردناک میتواند تورم را کاهش دهد و به کاهش درد آرتروز کمک کند. سادهتر است که مچ پا یا زانوی خود و سپس لگن خود را بلند کنید، و اندکی در این حالت بمانید. پزشکان توصیه میکنند با کمک پای خود در این وضعیت بمانید تا از مزایای آن برای لگن خود بهرهمند شوید
داروها
داروها
اگر شما درد ملایم دارید، داروهای ضد درد ممکن است به شما کمک کنند. از جمله آنها استامینوفن (به عنوان مثال، تیلنول) و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن (به عنوان مثال ادویل، موترین) یا ناپروکسن (مثلا الیو) است. اما اگر اینها به کاهش درد شما کمک نکردند، ممكن است به داروهای قویتری نیاز داشته باشید.
مکملهای غذایی، مانند گلوکوزامین و کندریتین، روغن ماهی یا SAM-e نیز میتوانند کمک کنند. برخی افراد احساس میکنند که این مکملها موثر هستند. اما تحقیقات پزشکی نشان میدهد که کارکرد آنها اثبات نشده است. قبل از مصرف این مکملها، با پزشک خود صحبت کنید.
تزریق کورتیکواستروئید
تزریق کورتیکواستروئید
کورتیکواستروئیدها داروهای ضد التهابی هستند که ممکن است هنگام تزریق مستقیم به مفصل ران، تسکین درد را ایجاد کنند. کورتیکواستروئیدها باعث کاهش التهاب میشوند، که بخشی از پاسخ سیستم ایمنی بدن است و باعث درد و تورم میشود.
به طور معمول پزشکان علاوه بر کورتیکواستروئیدها، مقدار کمی بیحسی را تزریق میکنند تا تسکین کوتاه مدت، اما فوری را فراهم کند. این بیحسی چند ساعت پس از تزریق از بین میرود و در این زمان ممکن است درد لگن باز شروع شود. محلول کورتیکواستروئید تا دو الی سه روز بعد شروع به کار میکند.
فیزیوتراپی برای آرتروز لگن
فیزیوتراپی برای آرتروز لگن
اگر آرتروز لگن دارید، این درد ممکن است مانع از ورزش شما شود. کمبود تحرک حتی ممکن است به آرتروز و آتروفی عضلانی کمک کند. فعالیت بدنی منظم میتواند به تقویت عضلات کمک کند، و تعادل را بهبود بخشد و مفصل ران را نیز پایدارتر کند. بعضی از فعالیتهای معمول فیزیوتراپی برای آرتروز لگن عبارتند از:
طب سوزنی: این شامل قرار دادن سوزنهای بسیار کوچک در پوست شما در مکانهای خاص بدن شما میباشد تا درد را از بین ببرد. بعضی از افراد مشاهده کردهاند که طب سوزنی کمک میکند. اما تحقیقات پزشکی زیادی برای حمایت از استفاده از طب سوزنی برای آرتروز لگن انجام نشده است.
عصا: اگر افتادن وزن روی لگن باعث درد شود، پزشک یا فیزیوتراپیست شما ممکن است استفاده از عصا را توصیه کند. انواع مختلفی از عصاها وجود دارد. رایجترین نوع آن عصای یک دسته است، اما اگر مشکلی در تنظیم تعادل شما وجود دارد، پزشک ممکن است یک عصای چهار دندانهای را تجویز کند.
تحریک الکتریکی: تحریک الکتریکی بافت ماهیچهای (به نام تحریک الکتریکی اعصاب عضلانی) در اطراف لگن ممکن است برای تقویت عضلاتی که مفصل را حمایت میکنند، مفید باشد. تحریک الکتریکی همچنین ممکن است جریان خون را به بافتهای اطراف مفصل لگن افزایش دهد تا درد را تسکین دهد و بهبود آسیب را تسریع بخشد.
اولتراسوند: اولتراسوند با امواج صوتی با فرکانس بالا برای تحریک بافتهای عمیق درون بدن استفاده میشود. اعتقاد بر این است که ارتعاش امواج صوتی بافتهای عمیق را تحریک میکند، و برای از بین بردن درد، افزایش جریان خون و در نتیجه، احتمال تسریع بهبودی، موثر است.
درمان با PRP
پزشکان ممکن است یک ماده طبیعی به نام پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) را به داخل لگن برای بهبود سریعتر بافت آسیب دیده، تزریق کنند. پلاسمای غنی از پلاکت شامل سلولهای خون میباشد که پلاکتهایی هستند که از خون شما گرفته میشوند. پلاکتها پس از آسیب دیدن بافتها، به وسیله انتشار موادی به نام فاکتورهای رشد، باعث تحریک بهبود میشوند و به بافتها کمک میکنند.
در این روش پزشک، مقدار کمی از خون شما را از یک ورید در بازویتان میگیرد و از دستگاهی به نام سانتریفوژ برای جدا کردن پلاکتها و فاکتور رشد از سایر اجزای خون استفاده میکند. این روند حدود 15 دقیقه طول میکشد.
یک پزشک پس از تهیه این مایع غنی از پلاکت، به طور مستقیم به مفصل لگن تزریق میکند. پزشکان ما با کمک از تصاویر سونوگرافی برای اطمینان از دقت تزریق، استفاده میکنند. افراد اغلب در طول دو تا شش هفته احساس درد و بهبود عملکرد را تجربه میکنند.
از آنجا که این یک درمان تجربی است، تزریق PRP ممکن است توسط شرکت بیمه شما پوشش داده نشود.
اوزون درمانی
اوزون درمانی
درمان با اوزون نیز مانند تزریق PRP برای آرتروزها موثر است. در درمان با اوزون از عمل ضد التهابی مخلوط اکسیژن-اوزون استفاده میشود که آن را در مفاصل، ابتدا در مفصل زانو، اما در سالهای اخیر در داخل لگن، در داخل مفصل و همچنین مجاورت آن (نفوذ پیش از مفصلی) نیز تزریق میکنند. تزریق باید با کمک سونوگرافی انجام شود.
درمان مشترک با اوزون و اسید هیالورونیک، نشان دهنده اثرات درمانی هر دو ماده ترکیب شده، یعنی عمل ضد التهابی اوزون با قابلیت لغزندگی اسید هیالورونیک است. گاز تزريق شده در مفصل با هدايت سونوگرافی نيز اجازه ميدهد تا تصويربرداري بهتري از لگن براي تأييد محل صحيح تزريق انجام گیرد.
تمرینهای ورزشی موثر برای آرتروز لگن چیست؟
علاوه بر ورزش منظم، میتوانید حرکات خود را در حین انجام فعالیتهای منظم روزانه افزایش دهید. اضافه کردن اندکی ورزش به فعالیت روزانه میتواند سلامت کلی شما را بهبود بخشد.
عواملي نظير سلامت عمومي و سن شما کمک ميکند تا مشخص کنيد کداميک از تمرينات براي شما بهتر است. قبل از شروع تمرینات جدید، برای کسب اطمینان با پزشک خود صحبت کنید یا از وی بخواهید یک درمانگر فیزیکی را به شما توصیه کند.
هنگام شروع یک برنامه ورزشی، بهتر است که ابتدا به آرامی شروع کنید. بعضی نمونهها از تمرینات ملایم و غیر شدید عبارتند از:
پیاده روی
پیاده روی
اگر مشکلی در پیدا کردن محل پیاده روی دارید، استفاده از یک تردمیل (بدون شیب) به شما این امکان میدهد تا بتوانید پیاده روی کنید. قدم زدن در سرعت مناسب – چه در داخل یا در خارج از منزل – تمرین بسیار موثر و ملایمی است.
دوچرخه ثابت
دوچرخه ثابت
با استفاده از یک دوچرخه ثابت با یک صندلی راحت، به شما امکان میدهد تا قدرت خود را به آرامی افزایش دهید. استفاده از دوچرخه ثابت در خانه شما اجازه میدهد تا از ترافیک بپرهیزید و هر زمانی که احساس تنش کردید، متوقف شوید.
آب درمانی
آب درمانی
شنای آزاد تمرین ورزشی نسبتا متوسطی را فراهم میکند. پیاده روی در آب با ارتفاع تا کمر شما، تا 50 درصد باعث کاهش فشار در مفاصل شما میشود. اجرای ایروبیک در آب تا ارتفاع سینه، باعث کاهش 75 درصدی فشار بر روی مفاصل شما میشود.
یوگا
یوگا
یوگای منظم میتواند به بهبود انعطاف پذیری مفاصل، تقویت عضلات و کاهش درد کمک کند. برخی از موقعیتهای یوگا میتواند فشار به لگن را افزایش دهد، بنابراین اگر احساس ناراحتی میکنید، از مربی خود بخواهید تغییراتی در تمرینات در نظر گیرد. کلاس مبتدیان مکان مناسبی برای شروع است.
جراحی جایگزینی لگن
جراحی جایگزینی لگن
جراحی جایگزینی لگن، جایگزینی قطعات آسیب دیده مفصل لگن با قطعات فلزی، سرامیکی یا پلاستیکی جدید است. این میتواند به رفع درد شدید کمک کند. همچنین ممکن است به خوبی عمل و حرکت مفصل را بهبود بخشد. این نوع جراحی برای افراد مبتلا به آرتروز لگن شدید است که بخش اعظمی از غضروف را از دست دادهاند و سایر روشهای تسکین درد اثری ندارند.
بیشتر مفصلهای لگن جدید، مدت 10 تا 20 سال یا بیشتر بدون سست شدن، کار میکنند. اما این میتواند به میزان استرس وارده شما به مفصل و چگونگی بهبودی مفصل و استخوانهای جدید شما، بستگی داشته باشد.
مخاطرات جراحی جایگزینی کامل لگن، چیست؟
در تمام جراحیها، عوارضی مانند بیهوشی، خطر دارد. و پس از هر جراحی بزرگ، احتمال وجود یک لخته خونی یا حمله قلبی وجود دارد.
با جایگزینی کامل مفصل لگن، یک خطر کوچک در مورد عفونت یا جابجایی لگن وجود دارد. و بعضی از افراد، در طول زمان، ممکن است مشکلات دیگری پیش بیاید. اینها عبارتند از احساس اینکه یک پا بلندتر از دیگری است، سست شدن قسمتهایی از مفصل جدید شما و یا حساسیت به فلزی خاص. اگر به فلزات خاص حساسی دارید، به پزشک خود بگویید.
مواردی که اگر آرتروز لگن دارید، باید از آنها بپرهیزید
مواردی که اگر آرتروز لگن دارید، باید از آنها بپرهیزید
همانند بسیاری از مفاصل در تمام بدن، مفصل لگن نیز گاهی اوقات به طور قابل توجهی نادیده گرفته میشوند، تا زمانی که آسیب دیده باشند. هنگامی که احساس درد میکنید، متوجه میشوید که چقدر لگن در فعالیت های روزمره شما مورد استفاده قرار میگیرد. تشخیص آرتروز میتواند ناامید کننده باشد، اما این بدان معنا نیست که شما همیشه در معرض درد هستید. بلکه با برخی از فعالیتها یا اقدامات میتوانید از آرتروز لگن جلوگیری کنید تا میزان درد، التهاب و ناراحتی خود را به حداقل برسانید.
فعالیتهای بسیار تاثیرگذار
ورزشهایی در سطوح سخت که نیاز به پریدن، چرخش سریع و توقفهای فوری دارند، میتواند سطح بالایی از استرس را در مفاصل شما ایجاد کنند. بعضی از نمونههای این فعالیتهای تاثیرگذار عبارت از: فوتبال، هاکی، بسکتبال، دویدن، تنیس، راکت بال و … است. بهترین گزینه در این وضعیت این است که به ورزش و فعالیتهای کم تاثیرتری بپردازید تا سایش و پاره شدن مفاصلتان را به حداقل برسانید.
ایستادن طولانی مدت در یک وضعیت
چه در وضعیت نشستن، ایستادن و یا دوچرخه سواری برای مدت زمان طولانی، ممکن است موقعیت بدن شما طوری باشد، که فعالیت و حرکت کافی نداشته باشید. اگر هنگام برخاستن از صندلی یا تختتان احساس گرفتگی داشته باشید، سعی کنید بیشتر بلند شوید. شما میتوانید استراحتهایی را برای هر 30 دقیقه تنظیم کنید تا خودتان را ملزم به ایستادن و اندکی راه رفتن کنید. ناراحتی کلی شما ممکن است در طول زمان کاهش یابد. داشتن آرتروز در ناحیه مفصل لگن باید نسبت به اینکه روزانه در هر موقعیتی چقدر وقت صرف میکنید، آگاه کند.
آرتروز لگن میتواند دردناک و سست کننده باشد اما لازم نیست که خود را از زندگی سالم و شاد دور کنید. خوشبختانه، بعضی از فعالیتها وجود دارند که میتوانید برای جلوگیری یا کاهش درد، کاهش التهاب و کاهش گرفتگی استفاده کنید.