براساس قانون مصوبه ۱۳۱۵، کسانی که به قوانین حقوقی تسلط کافی داشته باشند(لیسانس حقوق) و تمایل به دفاع از نزدیکان نسبی یا سببی درجه دوم تا درجه سوم خود داشته باشند میتوانند سه بار در سال جواز وکالت اتفاقی را دریافت کرده و از نزدیکان خود در دادگاه دفاع کنند.
بدین ترتیب شخص متقاضی وکالت اتفاقی اولا باید اطلاعات حقوقی کافی را داشته باشد، ثانیا جزء وکلای دادگستری نباشد و مجوز وکالت هم نداشته باشد، ثالثا، فقط تمایل به دفاع از بستگان نسبی (کسانی که با آن ها پیوند خونی دارد) و سببی (کسانی که به سبب ازدواج با آن ها آشنا شده) و بستگان درجه دوم و درجه سوم مانند (فرزندان خاله، دایی، عمو و …) را داشته باشد و چهارماه تمایل داشته باشد که به طور اتفاقی سه بار در سال کار وکالت را انجام دهد. البته وکیل اتفاقی باید در دادگاه حضور داشته باشد و از موکل خود نیز دفاع کند.
مدارک لازم و تشریفات وکیل اتفاقی
شخص متقاضی
وکالت اتفاقی باید نسبت به وکالت اتفاقی خود درخواست دهد تا پروانه وکالت
برای او صادر شود و در ضمن خود را به طور کامل معرفی کرده و میزان تحصیلات و
تجربیات و دلایل تاثیرخود را در وکالت اتفاقی بستگان خود، مشخصات کامل
موکل و نشانی آن ها و درجه قرابت خود را نسبت به آن ها و موضوع وکیل اتفاقی
را نیز اعلام کند و بعد از آن کلیه مدارک خود را به کانون وکلا تسلیم کند
تا مجوز او صادر شود.
شخص متقاضی وکیل اتفاقی باید علاوه بر مدارکی که ضمیمه کرده؛ کپی مدارک زیر را آماده کرده و به کانون وکلا تحویل دهد.
۱٫ فتوکپی شناسنامه موکل یا موکلان و مدارک و مستندات قرابت خود با موکلین
۲٫ فتوکپی کارت پایان خدمت یا معافیت دائم برای مشمولان نظام وظیفه
۳٫ اخطاریه یا گواهی مراجع قضایی در مورد پرونده قضایی و زمان رسیدگی دعاوی مطرح شده
۴٫ فتوکپی شناسنامه و آخرین مدرک تحصیلی به همراه با دو قطعه عکس پرسنلی
۵٫ اصل درخواست موکل به کانون وکلا، و امضای درخواست موکل توسط کانون یا یکی از دفاتر اسناد رسمی
نکتهی مهم درمورد وکالت اتفاقی این است که شخص متقاضی وکالتِ اتفاقی باید برای هر مورد وکالت اتفاقی خود، درخواست جداگانهای همراه با ضمایم کامل تهیه و تسلیم کانون وکلا کند. این قاعده درمورد پروندههایی که از دو یا چند دعوای مرتبط به هم تشکیل شده باشد نیز صدق میکند؛ مگر اینکه به تشخیص کانون وکلای دادگستری تکرار اصل تقاضا یا مدارک و مستندات و اطلاعات ضروری نباشد.
در ضمن کانون وکلای دادگستری میتواند از متقاضیان جواز وکالت اتفاقی پس از
احراز شرایط، اختباری به منظور بررسی توان عملی و تجربی دفاع از دعوی
اعلامشده به عمل آورد و صدور جواز وکالت منوط به موفقیت متقاضی در اختبار
به تشخیص کانون وکلاست.
شخص متقاضی در انتها باید مبلغ تعیین شده
کانون وکلا را برای صدور مجوز وکالت اتفاقی پرداخت کند تا بتواند از موکل
خود در دادگاه دفاع کند. مبلغ دریافت جواز وکالت اتفاقی در هرسال متغیر
است.